بازار پول[1] بازاری است که پول و دیگر دارایی‌های مالی جانشین نزدیک پول که سررسید کمتر از یک سال دارند در آن دادوستد می‌شود تمرکز فعالیت این بازار در استفاده از ابزارهایی است که به اشخاص و بنگاه‌های تجار این امکان را می‌دهند که به‌سرعت نقدینگی خود را به میزان مطلوب به دست آورند. دلیل عمده نیاز واحدهای اقتصادی به بازار پول، عدم هم‌زمانی دریافت پول و انجام مخارج آن‌ها می‌باشد هرچند این امکان برای واحدهای اقتصادی وجود دارد که مستقل از دریافت وجوه نقدی، برای انجام مخارج برنامه‌ریزی‌شده خود، منابع پولی نگهداری کنند اما این امر متضمن هزینه‌ای به‌عنوان هزینه فرصت[2] است و بنگاه‌های اقتصادی با هدف حداقل کردن این هزینه، تلاش می‌کنند که کمترین منابع مالی ممکن را برای انجام دادوستدهای روزانه نگهداری کنند برای این منظور، آن‌ها در ترکیبی از منابع نقد و ابزارهای مالی بازار پول با ویژگی نقدینگی بالا و هزینه و ریسک به نسبت اندک سرمایه‌گذاری می‌کنند.بازار پول یک بازار سازمان‌یافته نیست، به‌عبارت‌دیگر محل جغرافیایی خاصی برای بازار پول در نظر گرفته نمی‌شود و به‌طورکلی بانک‌ها، مؤسسات اعتباری غیربانکی و سایر مکان‌هایی که دادوستد ابزارهای مالی بازار پول در آن انجام می‌شود، تشکیل‌دهنده بازار پول هستند مشارکت‌کنندگان در بازار پول، افراد یا واحدهای دارای مازاد نقدینگی هستند که به‌عنوان پس‌انداز کننده از طریق مستقیم یا غیرمستقیم منابع خود را با سررسیدهای کوتاه‌مدت در اختیار واحدهای نیازمند منابع مالی قرار می‌دهند به عبارتی، مهم‌ترین رسالت بازار پول ایجاد تسهیلات برای واحدهای اقتصادی به‌منظور تأمین نقدینگی (به معنای کوتاه‌مدت آن) و نیز تأمین سرمایه در گردش است؛ بنابراین می‌توان گفت بازار پول، بازار ابزارهای مالی کوتاه‌مدت با سه ویژگی مهم زیر می‌باشد:
- نقدشوندگی بالا: همان‌طور که در مطالب بالا گفته شد، سررسید اوراق بهادار بازار پول یک سال یا کمتر از یک سال می‌باشد. از آنجا که هر چه سررسید اوراق بهادار طولانی‌تر باشد ریسک نرخ بهره آن بیشتر می‌باشد، بنابراین با توجه به سررسید کوتاه ابزارهای بازار پول می‌توان گفت تغییرات نرخ بهره و ریسک ابزارهای بازار پول پایین بوده و نقدشوندگی بالایی دارند.
- کم بودن ریسک عدم پرداخت[3]: با توجه به اینکه وجوه نقدی که در بازارهای پول استقراض داده می‌شود بایستی برای عودت سریع به وام‌دهنده در دسترس باشد، بنابراین فقط اشخاصی می‌توانند ابزارهای بازار پولی را منتشر نمایند که دارای رتبه اعتباری بالا و ریسک نکول پایین باشند.
- ارزش اسمی زیاد: ابزارهای بازار پول عموماً دارای ارزش اسمی بالایی می‌باشند معاملات و تراکنش‌های بازار پول به‌صورت بزرگ و عمده‌ای می‌باشند که معمولاً بین مؤسسات مالی و شرکت‌های بزرگ انجام می‌پذیرد، به همین دلیل بسیاری از افراد قادر به سرمایه‌گذاری مستقیم در اوراق بهادار بازار پول نمی‌باشند و اغلب به‌صورت غیرمستقیم و با کمک مؤسسات مالی از قبیل صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بازار پول در ابزارهای بازار پول سرمایه‌گذاری می‌نمایند. البته در ایران، ارزش اسمی ابزارهای پول بالا نمی‌باشد و همه افراد می‌توانند به‌راحتی در این ابزارها سرمایه‌گذاری نمایند.
رایج‌ترین ابزارهای بازار پول شامل اوراق تجاری، اسناد خزانه، پذیرش بانکی، گواهی سپرده و... می‌باشد.
منبع: کتاب نقش ابزارهای مالی در توسعه بازار، محمدرضا قنبری، احمد اکبری، پگاه امین نژاد
[1] Money Market
[2] Opportunity Cost
[3] Defauh Risk
