این مفهوم در حسابداری به معنای مخارج ایفای قرارداد است طبق استانداردهای بینالمللی حسابداری، IFRS 15 درآمد حاصل از قراردادهای مشتری که مشابه استاندارد حسابداری شماره 43 ایران است ، این هزینهها به مخارجی اشاره دارد که واحد تجاری برای اجرای تعهدات مندرج در یک قرارداد با مشتری متحمل میشود، اما ممکن است هنوز منجر به انتقال کالا یا خدمات نشده باشند. این مخارج، در صورتی که دارای ویژگیهای مشخصی باشند، میتوانند بهعنوان دارایی شناسایی شوند. مخارج ایفای قرارداد تنها زمانی باید بهعنوان دارایی شناسایی شوند که:
1. مستقیماً به قرارداد خاص مرتبط باشند؛
2. سبب ایجاد منابعی برای ایفای تعهدات عملکردی آتی شوند؛
3. انتظار رود که قابلیت بازیافت داشته باشند (یعنی منافع اقتصادی آتی ایجاد کنند).
نمونههایی از هزینههای قابل شناسایی بهعنوان دارایی:
• هزینههای مستقیم نیروی کار و مواد اولیه
• هزینههای مربوط به طراحی محصول خاص مشتری
• هزینههای تخصیصیافتهای مانند استهلاک تجهیزات استفادهشده در قرارداد
• هزینههای عمومی و اداری فقط در صورتی که مستقیماً قابل انتساب باشند
داراییشدههای مربوط به مخارج ایفای قرارداد باید بهصورت منظم و سیستماتیک، متناسب با انتقال کالا یا خدمات به مشتری، مستهلک شوند. همچنین، در هر دوره باید بررسی شود که آیا نشانهای از کاهش ارزش این داراییها وجود دارد یا خیر. در صورت کاهش ارزش، مبلغ قابل بازیافت باید بهعنوان هزینه کاهش ارزش شناسایی گردد. مفهوم مخارج ایفای قرارداد در ارتباط مستقیم با تعهدات عملکردی و شناسایی درآمد در طول زمان قرار دارد. تشخیص صحیح این هزینهها میتواند بر الگوی درآمد و سودآوری دورههای مختلف تأثیرگذار باشد.
گردآوری، ترجمه و تدوین:
دکتر سید محمد باقرآبادی
انجمن حسابداران خبره ایران
نوآوری در اندیشه، پیشرو در عمل