این مفهوم در حسابداری به معنای روشهای ورودی است. روشهای ورودی محور یکی از دو روشی هستند که طبق استانداردهای بینالمللی حسابداری، IFRS 15 درآمد حاصل از قراردادهای مشتری که مشابه استاندارد حسابداری شماره 43 ایران است ، برای سنجش میزان پیشرفت در ایفای تعهدات عملکردی و در نتیجه شناسایی درآمد در طول زمان مورد استفاده قرار میگیرند.
ماهیت و اهمیت این مفهوم در حسابداری:
در روشهای ورودی محور ، میزان منابع مصرفشده، تلاش انجامشده، یا سایر نهادههایی که برای اجرای تعهد عملکردی بهکار رفتهاند، بهعنوان معیار پیشرفت در نظر گرفته میشود. این روش فرض میکند که مصرف منابع یا تلاش انجامشده، متناسب با میزان منافع منتقلشده به مشتری است. معیارهای رایج در روشهای ورودی محور:
• ساعات کاری صرفشده
• هزینههای تحققیافته تا تاریخ گزارش
• میزان مواد اولیه مصرفشده
• ساعات ماشینکاری
• درصد پیشرفت فیزیکی مبتنی بر اسناد پشتیبان
فرض کنید یک شرکت پیمانکار ساختمانی قرارداد ساخت یک پل را دارد و از روش درصد پیشرفت فیزیکی بر مبنای هزینه استفاده میکند. اگر تا تاریخ گزارش ۴۰٪ از کل هزینههای برآوردی پروژه تحقق یافته باشد، آنگاه ۴۰٪ از درآمد قرارداد بهعنوان درآمد تحققیافته در صورتهای مالی شناسایی میشود. استفاده از روشهای ورودی محور زمانی مناسب است که:
• فعالیتهای انجامشده بهطور منظم باعث انتقال منافع به مشتری شوند.
• اندازهگیری خروجیها بهصورت مستقیم امکانپذیر یا معنادار نباشد.
اما در عین حال، اگر بخشی از منابع مصرفشده منجر به پیشرفت واقعی در ایفای تعهد نشود (مانند ضایعات، دوبارهکاری یا فعالیتهای ناکارآمد)، باید از محاسبه میزان پیشرفت حذف گردد تا درآمد بیشازحد شناسایی نشود.
مقایسه با روشهای خروجی محور (Output Methods):
برخلاف روشهای خروجی محور که بر نتایج قابل مشاهده و تحویلشده تمرکز دارند، روشهای ورودی محور بر تلاشها و منابع صرفشده تمرکز دارند. انتخاب بین این دو روش باید بر اساس این معیار باشد که کدامیک بهترین بازتاب از نحوه انتقال منافع به مشتری را ارائه میدهد.
گردآوری، ترجمه و تدوین:
دکتر سید محمد باقرآبادی
انجمن حسابداران خبره ایران
نوآوری در اندیشه، پیشرو در عمل