این مفهوم در حسابداری به معنای استهلاک دارایی های نامشهود است. استهلاک دارایی های نامشهود (Amortisation) به فرآیند تخصیص هزینه یک دارایی نامشهود (مانند حق امتیاز، برند تجاری یا نرمافزار) به دورههای زمانی مختلف اطلاق میشود. مشابه استهلاک داراییهای مشهود، استهلاک داراییهای نامشهود نیز بهمنظور تطابق هزینههای این داراییها با درآمدهایی که از آنها حاصل میشود، انجام میگیرد.
ویژگیها و اهمیت:
استهلاک دارایی های نامشهود یک فرآیند حسابداری است که از طریق آن، هزینه یک دارایی نامشهود بهطور منظم و بر اساس عمر مفید آن دارایی در صورتهای مالی تخصیص داده میشود. این فرآیند به شرکتها کمک میکند تا از تأثیرات منفی مالی ناشی از هزینههای بالای داراییها جلوگیری کرده و بار مالی آنها را در طول زمان توزیع کنند.
استهلاک بهویژه برای داراییهای نامشهودی که عمر محدودی دارند، مانند حق اختراع، مجوزهای نرمافزاری، قراردادها و سایر داراییهای مشابه، اعمال میشود. این فرآیند از اصول تطابق درآمد و هزینه پیروی میکند و کمک میکند تا هزینههای مربوط به داراییها با درآمدهایی که از استفاده از آنها بهدست میآید، همراستا شود.
طبق استاندارد بینالمللی گزارشگری مالی شماره 38 (IAS 38) - داراییهای نامشهود که معادل استاندارد حسابداری شماره 17 ایران اشت، استهلاک داراییهای نامشهود باید طی عمر مفید آنها بهطور سیستماتیک تخصیص یابد. این استاندارد بهطور خاص به داراییهای نامشهودی اشاره دارد که دارای عمر محدود هستند و باید از آنها بهطور دورهای هزینهبرداری شود. فرآیند استهلاک معمولاً با استفاده از روشهای مختلفی انجام میشود، از جمله روش خطی، روش کاهش تدریجی ارزش، و یا روشهایی که بر اساس استفاده واقعی از داراییها تخصیص مییابد.
در IAS 38، و استاندارد 17 ایران برای داراییهای نامشهودی که دارای عمر نامحدود هستند، مانند برخی از برندها یا نامهای تجاری، استهلاک اعمال نمیشود، اما ارزیابی آنها برای کاهش ارزش بهطور منظم باید انجام گیرد. بنابراین، در صورتی که ارزش این داراییها کاهش یابد، باید هزینه کاهش ارزش دارایی شناسایی و در صورتهای مالی گزارش شود.
گردآوری، ترجمه و تدوین:
دکتر سید محمد باقرآبادی
انجمن حسابداران خبره ایران
نوآوری در اندیشه، پیشرو در عمل