این مفهوم در حسابداری به معنای اصل تحقق درآمد است. این مفهوم یکی از اصول بنیادین حسابداری است و بیان میکند که درآمد باید زمانی شناسایی و ثبت شود که تحقق یافته باشد، نه لزوماً زمانی که وجه نقد دریافت شده است. به عبارت دیگر، درآمد زمانی شناسایی میشود که کالا یا خدمات به مشتری تحویل داده شده باشد و مبلغ آن قابل اندازهگیری و دریافت باشد.اصل تحقق درآمد به این مفهوم اشاره دارد که درآمد باید در دوره مالی که تحقق یافته است، شناسایی شود. شناسایی درآمد به موقع و دقیق برای تهیه گزارشهای مالی قابل اعتماد و مفید ضروری است.
نکته: از ابتدای سال 1404 شناسایی درآمد طبق استاندارد حسابداری شماره 43 طبق این 5 مرحله صورت می گیرد:
۱. شناسایی قرارداد با مشتری:
قرارداد بین شرکت و مشتری باید به طور رسمی شناسایی شود.
۲. شناسایی تعهدات عملکردی:
تعهدات شرکت در قبال تحویل کالا یا خدمات باید مشخص شود.
۳. تعیین قیمت معامله:
مبلغی که شرکت انتظار دارد از مشتری دریافت کند، باید تعیین شود.
۴. تخصیص قیمت معامله به تعهدات عملکردی:
قیمت معامله باید به هر یک از تعهدات عملکردی تخصیص داده شود.
۵. شناسایی درآمد هنگام تحقق تعهدات:
درآمد زمانی شناسایی میشود که شرکت تعهدات خود را انجام دهد و کالا یا خدمات را تحویل دهد.
اهمیت اصل تحقق درآمد بدین شرح است:
۱. شفافیت مالی:
این اصل به ایجاد شفافیت در گزارشهای مالی کمک میکند، زیرا درآمدها در دورههای مالی مناسب شناسایی و گزارش میشوند.
۲. قابلیت مقایسه:
با شناسایی درآمد به صورت دقیق و به موقع، گزارشهای مالی شرکتها قابل مقایسه با یکدیگر میشوند.
۳. تصمیمگیری بهتر:
ذینفعان (مانند سرمایهگذاران، بانکها و دولت) میتوانند بر اساس گزارشهای مالی دقیق، تصمیمات بهتری بگیرند.
۴. رعایت استانداردهای حسابداری:
این اصل با استانداردهای حسابداری هماهنگ است و به شرکتها کمک میکند تا گزارشهای مالی خود را مطابق با این استانداردها تهیه کنند.
محدودیت ها و چالش های اصل تحقق درآمد بدین شرح است:
۱. پیچیدگی در شناسایی درآمد:
در برخی موارد، شناسایی درآمد میتواند پیچیده باشد، به ویژه زمانی که قراردادها شامل چندین تعهد عملکردی یا پرداختهای مشروط باشند.
۲. تخمینها و پیشبینیها:
در برخی موارد، شرکتها مجبور به استفاده از تخمینها و پیشبینیها برای شناسایی درآمد هستند، که این موضوع میتواند بر دقت گزارشهای مالی تأثیر بگذارد.
گردآوری، ترجمه و تدوین: سید محمد باقرآبادی
انجمن حسابداران خبره ایران، همیشه نوآور و پیشرو....