شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران در نخستین جلسه خود در سال 1396 با تصویب «آییننامه چگونگی احراز شرایط عضویت خبره» ضوابط مورد نیاز برای اعطای عناوین خبرگی موضوع ماده (8) اساسنامه انجمن را فراهم کرد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی انجمن حسابداران خبره ایران، محسن قاسمی، دبیرکل انجمن، ضمن اعلام خبر تصویب «آییننامه چگونگی احراز شرایط عضویت خبره» (موضوع ماده (8) اساسنامه انجمن) در جلسه مورخ دوشنبه 28 فروردین 1396 شورای عالی، تصویب این آییننامه را یکی از مهمترین رویدادها در تاریخ چهل و چهار سال گذشته انجمن دانست. وی تاکید کرد: با تصویب این آییننامه جوهره اصلی اصلاحات بنیادینی که در مجمع عمومی فوقالعاده اعضاء در تاریخ 23 تیر 1393 در اساسنامه انجمن اعمال شده بود، به زودی عملیاتی خواهد شد؛ و از این طریق، دامنه تاثیرگذاری انجمن در حرفه حسابداری کشور وارد فاز جدیدی خواهد شد.
اجرای این آییننامه به ارتقای جایگاه اعضای خبره انجمن در جامعه منجر خواهد شد
قاسمی گفت: اگر اساسنامه جدید (مصوب 1393) را با اساسنامه قبلی (مصوب 1370) مقایسه کنیم؛ اصلاحات اساسی انجام شده در آن را میتوانیم در دو گروه کلی طبقه‌بندیی کنیم. گروه اول، اصلاحات مربوط به تحقق یکی از اهداف اصلی انجمن یعنی "ارتقاء جایگاه اعضاء در جامعه"است.
وی شاه‌بیت این اصلاحات را سازوکار مقرر در ماده (8) اساسنامه برای گواهیکردن (Certify) کیفیت حرفهای اعضای انجمن در شاخههای تخصصی گوناگون حسابداری دانست و در این ارتباط تصریح کرد: این یکی از خواستههای بهحق اعضای غیرحسابرس انجمن در طول سالیان دراز فعالیت انجمن بوده است که خوشبختانه با تصویب این آییننامه در جلسه دیروز شورای عالی ظرف ماههای آینده (قبل از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه) جامه عمل خواهد پوشید.
با اجرای این آییننامه از این پس کیفیت حرفهای اعضای غیر حسابرس انجمن نیز گواهی میشود
دبیرکل انجمن در توضیح مورد فوق افزود: در واقع، طی چهار دههای که از تاسیس انجمن میگذرد، فقط کیفیت حرفهای اعضای حسابرس واجد شرایط انجمن از راه اعطای گواهینامه حرفهای "حسابدار مستقل"گواهی میشد. ولی با تصویب این آییننامه، از این پس اعضای شاغل در شاخههای تخصصی دیگر حسابداری نیز این امکان را پیدا خواهند کرد که گواهینامه حرفهای مرتبط با زمینه شغلی خود را از انجمن دریافت کنند. گواهینامههایی که بیتردید ظرف سالهای آینده از اعتبار بسیار بالایی در جامعه حسابداری و بنگاههای اقتصادی کشور برخوردار خواهند شد و تاثیر بسزایی در ارتقای جایگاه اعضای خبره انجمن خواهند داشت.
در همه کشورهای جهان، ذینفعان خدمات حرفهای حسابداری به افراد گواهیشده بیشتر اعتماد میکنند
قاسمی در ادامه گفت: در واقع، ساز و کار پذیرفته شدهای که هم در سطح بینالمللی و هم در سطح ملّی کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه وجود دارد این است که انجمنهای حرفهای از راه برگزاری آزمونهای حرفهای کیفیت حرفهای اعضای خود را نزد عموم ذینفعان گواهی میکنند. بنابراین، هنگامی که ذینفعان میخواهند از خدمات افراد حرفهای استفاده کنند برای آن افرادی که کیفیت حرفهای آنان از سوی یک انجمن حرفهای گواهی شده است، اعتبار بیشتر قائل میشوند. به عنوان مثال، در شرایط مساوی وقتی شرکتی میخواهد یک رئیس حسابداری استخدام کند برای آن فردی اولویت قائل میشود که دارای گواهینامه حرفهای معتبر از یک انجمن حرفهای معتبر است.
ساز و کارهای مکمل اعطای گواهینامههای حرفهای:
اخلاق حرفهای، کنترل کیفی، آموزش حرفهای مستمر، و اقدامات انضباطی
دبیرکل انجمن تاکید کرد: در همه انجمنهای حرفهای معتبر جهان، ساز و کارهای مکمل اعطای گواهینامههای حرفهای، استقرار الزامات اخلاق حرفهای، کنترل کیفی، آموزش حرفهای مستمر، و اقدامات انضباطی است که خوشبختانه همه این ساز و کارها در اساسنامه جدید انجمن در ارتباط با اعضای خبره پیش بینی شده است. بنابراین، عضو خبرهای که کیفیت حرفهای او در یک مقطع زمانی از سوی انجمن گواهی میشود باید این کیفیت را در طول زمان حفظ کند. چرا که در غیر این صورت عضویت خبره وی از سوی انجمن تعلیق یا لغو خواهد شد. در چنین ساختاری است که اعتبار این گواهینامههای حرفهای به مرور زمان در جامعه حرفهای حسابداری و نزد عموم ذینفعان روز به روز بیشتر ارتقاء خواهد یافت.
با اجرای این آییننامه از این پس موسسات غیرحسابرسی نیز میتوانند توسط انجمن معرفی شوند
قاسمی در ادامه گفت: خدمت دیگری که در چارچوب اساسنامه جدید پس از اجرای این آییننامه به اعضای خبره میتوان ارائه کرد این است که، طبق ماده (10) اساسنامه، انجمن میتواند اشخاص حقوقی که توسط اعضای خبره تاسیس میشوند را به صورت عمومی معرفی کند. وی تاکید کرد: طبق اساسنامه قبلی فقط امکان معرفی موسسات حسابرسی وجود داشت. ولی طبق ماده (10) اساسنامه جدید امکان معرفی موسسات حسابداری که خدمات غیر اطمینان‌بخشی ارائه میکنند نیز فراهم شده است. بنابراین، این پتانسیل بسیار مناسبی است که برای اعضای خبره انجمن در شاخههای تخصصی غیر حسابرسی فراهم شده است.
با اجرای این آییننامه به مرور موازنه بهتری در ترکیب شورای عالی انجمن برقرار خواهد شد
دبیر جلسات شورای عالی در ادامه توضیحات خود در خصوص آن گروه از اصلاحات اساسنامه جدید انجمن که با تصویب این آییننامه اجرایی خواهند شد گفت: گروه دوم اصلاحات انجام شده در اساسنامه انجمن اصلاحات مرتبط با راهبری انجمن هستند؛ که بخشی از آن، به منظور تسهیل شرایط برگزاری مجامع عمومی عادی و فوقالعاده انجمن اعمال شدند، و بخش دیگر آنها، شرایط انتخاب اعضای شورای عالی انجمن - که رکن اصلی راهبری و سیاستگذاری انجمن به شمار میآید –را بهبود بخشیدهاند.
قاسمی در این خصوص افزود: طبق اساسنامه قبلی این الزام وجود داشت که اکثریت اعضای اصلی و علیالبدل شورای عالی از بین حسابداران مستقل (حسابرسان) انتخاب شوند. در حالی که ترکیب اعضای انجمن همواره طیف گستردهای از اعضای شاغل در شاخههای تخصصی گوناگون حسابداری بوده است. به همین دلیل، در اساسنامه جدید مقرر شده است که اکثریت اعضای شورای عالی باید از بین اعضای خبره انتخاب شوند. با توجه به این که اعضای خبره از همه شاخههای تخصصی حسابداری هستند (حسابرسی و غیر حسابرسی)، بنابراین، با اجرای این آییننامه در آینده موازنه بهتری در ترکیب شورای عالی انجمن شکل خواهد گرفت.
تبیین رئوس کلی «آییننامه چگونگی احراز شرایط عضویت خبره» (مصوب جلسه مورخ 28 فروردین 1396 شورای عالی)
دبیرکل انجمن در بخش دوم سخنان خود به تشریح بخشهای مختلف آییننامه و ضوابطی که در آن برای احراز شرایط عضویت خبره اعضای متقاضی انجمن مقرر شده است پرداخت و گفت: ضوابط این آییننامه در چهار فصل: 1) تعاریف، 2) چگونگی احراز شرایط اولیه، 3) هیئتهای تشخیص صلاحیت، و 4) سایر موارد مقرر شده است.
وی افزود: فصل اول، مشابه اکثر ضوابط از این دست، به تعریف اصطلاحات کلیدی به کاررفته در آییننامه اختصاص دارد. بنابراین ضوابط اصلی آییننامه از فصل دوم آغاز میشود. در این فصل ابتدا سه شرط اولیه مصرح در ماده (8) اساسنامه برای عضویت خبره به منظور تاکید آمده است که شامل: 1) داشتن حداقل دو سال سابقه عضویت در انجمن، 2) داشتن سابقه کار حرفهای مرتبط، و 3) قبولی در آزمون تخصصی است. وی در این ارتباط گفت: طبق ضوابط مقرر در آییننامه، شرط (1) از سوی دبیرخانه انجمن، و شروط (2) و (3) از سوی یکی از هیئتهای تشخیص صلاحیت مربوطه به تایید میرسند.
قاسمی در ادامه تاکید کرد: بخش عمده آییننامه به ضوابط مربوط به چگونگی احراز شرایط (2) و (3) اختصاص دارد. در این راستا، در ماده (6) آییننامه ضوابط مربوط به سابقه کار حرفهای به تفکیک شاخههای تخصصی عضویت خبره شامل، «حسابدار مالی خبره»، «حسابدار مدیریت خبره»، و «حسابدار مستقل خبره» مقرر شده است، و مواد (7) تا (16) نیز به ضوابط مربوط به برگزاری آزمون تخصصی میپردازد.
دبیرکل انجمن در ادامه توضیحات خود گفت: مطابق ضوابط این آییننامه، عضو متقاضی واجد شرایط میتواند آزمون تخصصی احراز عضویت خبره در هر یک از شاخههای تخصصی را به یکی از دو روش: 1) آزمون جلسهمحور، و 2) آزمون دورهمحور بگذراند. به گفته وی: "آزمون جلسهمحور"به صورت کتبی، متحدالشکل، و طی یک جلسه برگزار میشود. این نوع آزمون در هر یک شاخههای تخصصی حداقل یک بار در طول هر سال شمسی توسط انجمن برگزار میشود و برگزاری نوبتهای بیشتر آن در هر یک از شاخههای تخصصی، با پیشنهاد هیئت تشخیص صلاحیت مربوطه و تصویب شورای عالی، بلامانع است. "آزمون دورهمحور"نیز از طریق دورههای آموزشی بلندمدت مربوط به هر یک از شاخههای تخصصی در مراکز آموزش حرفهای تحت کنترل انجمن برگزار میشود.
وی در این ارتباط تاکید کرد: مطابق این آییننامه چارچوب و محتوای آزمونهای جلسهمحور و آزمونهای دورهمحور هر دو توسط هیئت تشخیص صلاحیت مربوط به هر یک از شاخههای تخصصی طراحی و مصوب میشود. ولی امور اجرایی آزمونهای جلسهمحور توسط دبیرخانه انجمن و امور اجرایی آزمونهای دورهمحور توسط مراکز آموزش حرفهای تحت کنترل انجمن برگزار میشود که جزئیات آنها در مواد آییننامه تعیین شده است.
قاسمی در تکمیل توضیحات خود در خصوص ساختار این آییننامه یادآور شد: ارکانی که در این آییننامه برای احراز شرایط عضویت خبره اعضای متقاضی انجمن مقرر شده است شامل سه رکن: شورای عالی، دبیرخانه، و هیئتهای تشخیص صلاحیت است. در این ساختار، دبیرخانه انجمن مسئول انجام امور اجرایی و هیئتهای تشخیص صلاحیت مسئول انجام امور محتوایی هستند. در نهایت نیز عضویت خبره اعضای متقاضی پس از تصویب در شورای عالی انجمن محرز میشود.
اخبار تکمیلی در آینده نزدیک به اطلاع عموم اعضای انجمن خواهد رسید
دبیرکل انجمن در پایان گفتگوی خود اعلام کرد: با توجه به این که این آییننامه تازه دیروز به تصویب شورای عالی رسیده است و یکی از ضروریترین مراحل اجرایی آن در واقع تشکیل هیئتهای تشخیص صلاحیت مربوط به هر یک از شاخههای تخصصی است، از این رو ظرف چند هفته آینده، پس از راهاندازی هر یک از این هیئتها اخبار تکمیلی مربوط چگونگی درخواست اعضای متقاضی واجد شرایط انجمن از طریق وبگاه رسمی انجمن و شبکههای اجتماعی به اطلاع عموم اعضای علاقهمند انجمن خواهد رسید.
قاسمی همچنین یادآور شد: فایل نهایی «آییننامه چگونگی احراز شرایط عضویت خبره» (مصوب جلسه مورخ 28 فروردین 1396 شورای عالی) نیز طی هفته آینده پس از اعمال اصلاحات مورد تاکید در جلسه شورای عالی و دریافت امضای نهایی اعضای شورای عالی از همین طریق منتشر خواهد شد. با این حال، اعضای گرامی انجمن میتوانند جزئیات بیشتر مربوط به این آییننامه را در فایل پاورپوینت تهیهشده برای ارائه در جلسه شورای عالی (در این پیوند) ملاحظه کنند. بدیهی است، این فایل پاورپوینت صرفا جهت ارائه مفاد آییننامه در جلسه شورای عالی تنظیم شده است و به هیچ وجه جایگزین متن کامل آییننامه نیست.
